Princeton, Cambridge, Oxford gibi Üniversitelerden Ünlü Bilim İnsanları İstanbul’da Genetik ve Biyomühendislik Kongresi’nde Konuştu
Uluslararası akademik camiada ses getiren bu bilimsel etkinlik, Yeditepe Üniversitesi Biyoteknoloji Topluluğu ev sahipliğinde gerçekleşti. Genetik ve Biyomühendislik Kongresi, dünyanın en saygın üniversitelerinden gelen bilim insanlarını İstanbul’da bir araya getirdi. Princeton, Cambridge, Oxford, Kyoto ve KU Leuven gibi üniversitelerden araştırmacılar, bilim dünyasına yön veren güncel çalışmalarını paylaştı.
Türkiye’nin dört bir yanından yüzlerce üniversite öğrencisi, lisansüstü araştırmacı ve akademisyenin katılımıyla gerçekleşen kongre, bilimsel içeriği ve yüksek katılım oranıyla dikkat çekti. Kongre boyunca, evrimsel biyolojiden epigenetik mirasa, yapay zeka destekli biyomedikal uygulamalardan kanser biyolojisine kadar uzanan geniş bir yelpazede sunumlar gerçekleştirildi. Bilimsel üretimiyle yalnızca kendi alanlarında değil, pek çok disiplinde öncü olan üniversitelerden gelen katılımcılar, laboratuvarlarında geliştirdikleri son araştırma sonuçlarını Yeditepe Üniversitesi’nde paylaştı.
Dr. Naveed Akbar – Kalp Hastalıklarında Yeni Ufuklar
Oxford Üniversitesi’nden Dr. Naveed Akbar “Kalp krizi geçirdikten sonra vücut kendini onarmaya çalışır. Bu iyileşme sürecinde bağışıklık sisteminin nasıl davrandığını inceliyoruz. Özellikle beyaz kan hücrelerinin bu süreçteki rolü, kalbin ne kadar hasar aldığını ve nasıl iyileştiğini anlamada önemli ipuçları veriyor” dedi.
Hücrelerin birbirleriyle haberleşmesine ilişkin de bilgi veren Akbar, “Vücudun içindeki hücreler, birbirine küçük bilgi paketleri gönderir. Biz bu mesajları okuyarak, kalpte bir sorun olup olmadığını daha erken anlayabiliriz. Bu, kalp hastalıklarının daha doğru ve hızlı teşhis edilmesine yardımcı olabilir” diye konuştu.
Dr. Akbar, aynı zamanda diyabet hastalarının bağışıklık sistemlerinin kalp krizi gibi durumlara nasıl tepki verdiğini de araştırdıklarını ekleyerek “Diyabet hastalarında bağışıklık sistemi farklı çalışabiliyor. Bu da kalp iyileşmesini etkileyebiliyor. Bu süreci daha iyi anlayarak kişiye özel tedaviler geliştirmeyi hedefliyoruz” ifadelerini kullandı.
Dr. Eleonora Leucci – Kanseri Saklandığı Yerden Çıkarmak
Belçika KU Leuven’den Dr. Eleonora Leucci de, kanserin ilaçlara karşı nasıl direnç kazandığını araştıran çalışmalarıyla dikkat çekiyor. Kanserin tedaviye direnç göstermesinde, hücrelerin içinde bulunan ve genellikle göz ardı edilen bazı özel moleküllerin önemli rol oynadığını anlatan Leucci, bu moleküllerin kanser hücrelerini bağışıklık sisteminden gizleyebildiğini söyledi.
Özellikle cilt kanseri (melanom) üzerinde çalışan Leucci, “Rosalınd” ve “Lısrr” adı verilen moleküllerin, kanser hücrelerini adeta görünmez hâle getirdiğini belirtti. Leucci, “Eğer bu yapıları hedef alabilirsek, kanseri saklandığı yerden çıkarabilir ve tedaviyi daha etkili hâle getirebiliriz” dedi. Leucci’ye göre, bu keşif gelecekte kanser tedavisinde tamamen yeni yollar açabilir.
Prof. Dr. Michael S. Levine – Omurgalıların Evrimi
Evrimsel gelişim biyolojisi alanında dünya çapında otorite kabul edilen Princeton Üniversitesi’nden Prof. Dr. Michael S. Levine, “Omurgalıların Kafası Nasıl Evrim Geçirdi?” başlıklı sunumunda, basit canlılardan balık ve kuş gibi omurgalıların nasıl evrimleştiğini anlattı. Vücudun özellikle baş ve sinir sistemini oluşturan genlerin nasıl çalıştığını örneklerle açıklayan Levine, kafa içindeki büyük sistemlerin evrimsel gelişimini genetik bilimi üzerinden ele aldı.
Prof. Dr. Cantas Alev – Embriyonik Gelişim, Laboratuvara Taşınıyor
Kyoto Üniversitesi’nden Prof. Dr. Cantas Alev ise bebeklerin anne karnındaki gelişme hızlarının neden farklı olduğunu araştırıyor. Yapay zekâ sayesinde embriyonik gelişim süreci bilgisayar ortamında analiz edilebiliyor. Prof. Dr. Alev, bu sayede genlerin nasıl çalıştığını ve hücrelerin birbiriyle nasıl iletişim kurduğunu daha net gözlemlediklerini; bu çalışmaların hastalıkların nedenlerini anlamaya ve tedavi yöntemleri geliştirmeye katkı sağladığını belirtti.
Prof. Dr. Eric Miska – Epigenetik Kalıtımın Sınırları
Epigenetik, yani genlerin çalışma biçimini etkileyen ama DNA dizisini değiştirmeyen kalıtsal mekanizmalar, son yıllarda bilim dünyasında büyük ilgi görüyor. Bu alanda önemli çalışmalara imza atan Cambridge Üniversitesi’nden Prof. Dr. Eric Miska da, genlerimizin sadece anne ve babamızdan aldığımız kalıtımla değil, yaşam tarzı, çevresel faktörler ve hücre içindeki bazı moleküllerle de şekillendiğini anlattı.
Dr. Miska ayrıca, “transpozon” adı verilen ve genetik materyal içinde yer değiştirebilen parçacıklardan da söz etti. Bu parçacıklar, genlerimizin yerini değiştirerek ya da yeni gen ifadelerini tetikleyerek genetik yapı üzerinde şaşırtıcı etkiler yaratabiliyor. Bu durum bazen hücrelerde faydalı değişikliklere yol açarken, bazen de hastalıkların ortaya çıkmasına neden olabiliyor.
Genetik ve Biyomühendislik Kongresi, genç araştırmacıların dünya bilimiyle doğrudan temas kurmasına olanak sağladı. Katılımcılar yalnızca sunumları izlemekle kalmadı; atölye çalışmaları, soru-cevap oturumları ve birebir görüşmelerle bilim insanlarıyla doğrudan iletişim kurma fırsatı buldu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
